De VAEG (Vrienden Academisch Erfgoed Groningen) heeft in samenwerking met het Ubbo Emmiusfonds besloten een fonds voor academisch erfgoed op te richten, dat de naam Van Swinderenfonds krijgt.
De VAEG beoogt de belangstelling voor academisch erfgoed te vergroten. Door enkele schenkingen beschikte de vereniging over een bescheiden vermogen. Daardoor kreeg de VAEG regelmatig verzoeken voor financiële ondersteuning voor projecten op het gebied van academisch erfgoed. We konden wel eens wat geld missen, maar aangezien de VAEG niet echt een subsidiefonds is, gaf dat ook wel problemen. Een fonds heeft normaal gesproken duidelijke criteria waaraan een aanvraag moet voldoen en daar kan het zich dan ook op beroepen bij het toekennen of afwijzen van een aanvraag. Dat geeft duidelijkheid. En hoewel de VAEG zichzelf dus niet ziet als subsidiegever, bleek uit de verzoeken voor subsidie wel dat er behoefte is aan een fonds voor academisch erfgoed, dat projecten op dit gebied zou kunnen ondersteunen. En zeker ook voor projecten die de financiële draagkracht van de VAEG überhaupt te boven zouden gaan.
Het Ubbo Emmiusfonds is opgericht om vooruitstrevend onderwijs en onderzoek aan de RUG te ondersteunen. Daarvoor werft het geld van particuliere donateurs en vooral alumni. Bij contacten met potentiële donateurs bleek regelmatig dat er mensen zijn die een schenking graag ten goede zouden willen laten komen aan het behoud van academisch erfgoed. Maar daarvoor bestond geen specifiek fonds.
Een plus een is twee, dachten beide organisaties, toen deze ervaringen elkaar tegenkwamen. Moeten we in Groningen niet een fonds voor academisch erfgoed hebben? Na enkele vergaderingen over de vorm waarin dit zou kunnen, werd besloten een zogenaamd ‘fonds op naam’ op te richten onder de vleugels van het Ubbo Emmiusfonds en bestuurd door de VAEG. Als naamgever werd Theodorus van Swinderen gekozen.
De VAEG draagt een deel van het eigen vermogen over aan het Van Swinderenfond als startkapitaal. In het eerste jaar zal het Van Swinderenfonds vooral zichzelf op de kaart zetten: een website inrichten, een folder samenstellen en criteria opstellen voor toekenning van subsidies. Maar om geld uit te geven moet er natuurlijk eerst geld binnenkomen. De komende tijd zal dan ook vooral energie gestopt gaan worden in het werven van donateurs.
U kunt donateur worden van het Van Swinderenfonds door een jaarlijkse bijdrage van €50. Uiteraard zijn grotere schenkingen ook welkom. Over enige tijd zullen we u laten weten hoe u donateur kunt worden.
Theodorus van Swinderen (1784-1851) was hoogleraar aan de Groningse universiteit en was daarnaast ‘schoolopziener’ in de provincie Groningen. Hij maakte zich ook maatschappelijk op veel gebieden verdienstelijk. Zo was hij de initiatiefnemer tot de oprichting van het Natuur- en Scheikundig Genootschap te Groningen, dat nog steeds bestaat maar inmiddels onder de naam Koninklijk Natuurkundig Genootschap. Ook was hij degene die ervoor zorgde dat Gronings Ontzet (‘Bommen Berend’) weer jaarlijks gevierd werd op 28 augustus. Maar vooral belangrijk in dit verband is dat Van Swinderen de oprichter was van het Museum van Natuurlijke Historie, het eerste museum aan de Groningse universiteit. Helaas is vrijwel de hele collectie van dit museum verloren gegaan bij de brand van het academiegebouw in 1906.